• 25
    geleceği tahmin etme disiplini olarak da ele alabileceğimiz istatistik biliminin bir parçası. siz elinizdeki data'yı ne kadar iyi işlerseniz o kadar optimizasyon yapabilirsiniz. bugün evrende her saniye oluşan yıldız sayısından bir insan vücudundaki hücrelerin mitoz bölünme sayılarına kadar istatistik kullanılıyor. yani kimse oturup saymıyor bunları.

    bu bilimin futbola izdüşümü olarak bugün kullanılan parametrelerden biridir gol beklentisi. takımlar artık boşu boşuna istatistikçiler ve bu işle uğraşan departmanlar kurmuyor. bizim takımımız xg'mizden az gol atıyorsa bitiricilik çalışması gerekiyor, xcg'niz yediğiniz golden azsa sizin defansif aksiyonlar çalışmanız gerekiyor.

    ferguson'un sözü bu tür istatistik biliminin ciddi parametreleri için değil gol sayısı asist sayısı gibi sayılabilir çoğunluklar için söylenmiştir. bir takım 100 gol atıp kupa kazanamıyorsa hatta avrupaya bile gidemiyorsa ne yapayım o kadar golü mesela.

    edit: bu gün istatistik biliminin b*klanmasının umarım galatasaray'ın gol beklentisi parametrelerinde ligin tepesinde olmasıyla bir alakası yoktur. bilimsel bir veriye karşı çıkmak nedir yani? bugün şampiyonlar ligindeki takımların %99'u rakibin bu parametrelerine göre hazırlık yapıyor. mesela psv bizim maça nerede eksiğimiz var onları bilerek çıktı çünkü istatistiklerimize göre hazırlanıyorlar, oturup 50 küsur maçımızı izlemiyorlar. avrupa ligi grubumuzdaki lazio, marsilya ve lokomotif moskova da bizim istatistiklerimizi kullanarak maça hazırlanacak.
  • 112
    xg ile ilgili eleştirilen şey istatistiğin varlığı değil, istatistiğin yorumlanma biçimi ve bunun üstünden aslında galatasaray'ın çok iyi oynadığının ve sadece tek eksiğinin bitiricilik aktarılması. yani merak etmesin kimse, insanlar aptal değil. bu sitede herkesin yeteri kadar akılı olduğunu düşünüyorum. xg'nin ne olduğunu herkes biliyor.

    gol pozisyonuna girmek elbette önemli fakat burada istatistiği nasıl yorumladığın önemli. bize aylar boyu hem bu sitede hem de diğer sosyal medya uygulamalarında takım aslında iyi, şu kadar xg bulmusuz, hiç sorun yok, golü atabilsek bitecek iş gibi anlatılmaya çalışıldı. burada karşı çıkılan şey bu.

    gol pozisyonuna giriyoruz fakat bunu hangi aralıkta yapıyoruz? örneğin ligde iç sahada oynanan 9 maçın 6 tanesinde geri düşen taraf olmuşuz. elbette geri düştükten sonra yaldır yaldır bastırıp maçı çevirmeye çalışacağız. burada bulduğun xg ile maçı baştan sona domine ettiğin durumlarda bulduğun xg bence aynı değerde değil.

    biz ligde genelde hep geri düşen tarafiz. doğal olarak büyük takım refleksi ile saldırıp pozisyona girmeye çalışıyoruz. bazen atıyoruz puanı kurtarıyoruz, bazen panikle yapılan bu ataklar gole cevrilmiyor.

    ikincisi ve aslında daha önemlisi, 28 aralık 2021 galatasaray denizlispor maçıni örnek alalım mesela. bizim sorunumuz sadece gol aramamak değil. bizim daha temel sorunumuz çok kolay gol yememiz. bu maçı yine 7xg ile tamamlayıp 3 gol atarak 3-0 kazansak kimse buna pek takılmazdı. net galibiyet derdi. bizim daha büyük sorunumuz kalemize gelen her topun gol olması. yani sen istediğin kadar yüksek xg ile oyna. biz örneğin bu maçta 4 gol atsak, bir şekilde yine 4 gol yerdik. ikinci ligin sonuncusu takımdan 3 gol yiyorsak, ligde iç sahada hep ilk golü yiyen bizsek, deplasmanda kaleye gelen her şut gol oluyorsa bizim gol atamamaktan daha büyük sorunlarımız var bence.

    özetle, xg diğer istatistikler gibi kıymetli bir veri ancak bütün oyunu bunun üstünden yorumlayıp, olumsuz her sonucun sorumlusu bu verinin çıktısı gibi yorumlayarak bir de üstüne insanlara cahil muamelesi yapmak bu veri üstünden daha çok uzun süre dalga geçilmesine sebep olacak.
  • 102
    bu veri ile ilgili bence yanlış yorumlanan bir kısım var: sorumluluk.

    şu kadar xg'den ancak bu kadar gol çıkarabilmişiz, hoca ne yapsın bakış açısı bence hatalı.

    gol beklentisini gole çevirme oranı istikrarlı bir şekilde düşükse ki galatasaray futbol takımında bir süredir böyle bir durum var, o halde bu bitiricilik problemini çözmek için aksiyon alacak olan da teknik heyettir. swot analizi diye bir şey var:

    s: strengths (güçlü yönler)
    w: weaknesses (zayıf yönler)
    o: opportunities: (fırsatlar)
    t: threats (tehditler)

    swot analizi yapılmışsa ve zayıf yönümüz bitiricilikse buraya aksiyon alınır. yani çok gol kaçıyorsa sorumluluk direkt futbolcuya yıkılamaz. idman ne için yapılır? bitiricilik problemi var. bilmem kaç kornerde şu kadar gol atabilmişiz var. duran toplardan gol bulamama desen var. son 3 yılda kullanılan frikiklerin gole dönüşme başarısızlığı desen var. bunlar çalışmadan nasıl olacak?
  • 95
    liverpool'un 1-0 kaybettiği maçta, rakibi leicester 0,63 gol beklentisi ile oynarken salah'ın gol beklentisi 1,73 olarak ölçülmüş.

    futbola dair önemli istatistiklerden biri olsa da, sıklıkla da skor bu istatistiklerin tersinde gelişiyor. tek belirleyici değil çünkü.

    https://twitter.com/.../1475950601871704064

    (bkz: 28 aralık 2021 leicester city liverpool maçı)
  • 44
    defanstan çıkarken gol yediğiniz, aynı hatalarla peş peşe goller yediğiniz, kale ağzında ve ceza sahasında birçok defa kötü tercihler yaptığınız, daha boşa kaçanları göremediğiniz sürece anlamı kalmayan istatistik. bir zahmet hatay, giresun, randers, kasımpaşa gibi takımlara karşı xg üstünlüğünü vermeyelim bari. 25 milyon yatırım alan, daha öncesinde 40 küsür tranafer gören takımız. fatih hoca'yı galatasaray'ı pozisyona sokuyor diye övecek değilim, beklentilerimi düşürmek istemiyorum şimdilik.
  • 200
    xg her şey değil ama önemli bir istatistik. bir çok istatistik önemli fakat doğru çıkarımda bulunulduğunda, doğru yorumlandığında önemli hale geliyor.

    mesela farazi bir örnekle anlatayım;

    arsenal ve fulham aynı hafta farklı rakiplerle maç yaptılar. 2 takımında maç sonu xg leri 2.3 olsun.

    arsenal toplam xg 2.3
    0.12
    0.07
    0.09
    0.20
    0.16
    0.18
    0.15
    0.08
    0.13
    0.19
    0.37
    0.21
    0.17
    0.18

    fulham toplam xg 2.3
    0.11
    0.42
    0.15
    0.54
    0.43
    0.51
    0.14

    görüldüğü üzere buradan hareketle arsenal'in üçüncü bölgede çok baskın oynadığını, sık sık gol girişiminde bulunduğunu ama kilit pas atmakta veya mutlak gol pozisyonu bulmakta zorlandığını çıkarabiliriz.

    fulham ise toplam xg aynı olmasına rağmen üçüncü bölgede daha becerikli olduğunu, bir şekilde net gol pozisyonları yaratabildiğini görüyoruz. benim bakış açım fulham arsenal'den o hafta hücumda daha başarılı.

    dolayısıyla ben maç sonu toplam xg'den daha çok takımın 0.35 xg hatta 0.4 xg üstü kaç pozisyona girdiği benim için daha çok şey ifade ediyor.

    galatasaray'dan hareketle yine farazi örnek tek kale oynadığımız iç saha istanbulspor maçı. 3.2 toplam xg olsun. burada kaç tane büyük oranlı xg yakalandığı ile daha çok ilgileniyorum.
  • 22
    günümüz dünyasının ve geleceğin en önemli kelimelerinden biri “data”.

    üretim’den perakende’ye, sağlık, telekomunikasyon, siber güvenlik ve aklınıza gelebilecek her türlü sektörü değiştiren, değiştirmeye devam eden; devletlerden özel şirketlere kadar dünyanın en büyüklerinin milyarlarca dolar yatırım yaptığı bir konu. spor’da yansıma buldu kendine.

    futbol özelinde konuşursak giyilebilir teknoloji futbolcuların koşu mesafelerini, ısı haritalarını çıkarabiliyor. sonuca göre gerekli antremanlar yaptırılarak bireysel performans arttırılabiliyor ve dolayısıyla takıma da katkı sağlanıyor.

    xg’ye gelirsek, nedir ? nasıl hesaplanır ?

    yakın zamanda oynanan binlerce maçın dataları sistemde toplanıyor. bu maçlarda çekilen şutların sayısı; çekildiği mesafeler, sağdan mı soldan mı vuruldu gibi kategorizasyona ayrılıyor. ceza sahasına ortalar, goller, direkten dönen toplar, çalımlar, defans oyuncusunun pozisyonu vs aklınıza gol ile ilgili gelebilecek her türlü faktör ile karşılaştırılıyor. her oynanan maçta toplanan data artıyor ve xg daha optimize hale geliyor.

    ne anlam ifade ediyor? bir maçta gol beklentin 2 ise ve 2 gol atmışsan o zaman optimum oyununu oynuyorsun demektir -en iyi oyunun değil. bir maçta gol beklentin 5 ise ama 1 gol atıyorsan düpe düz beceriksizsin. çalışman lazım anlamına geliyor.

    bir kaç sene içinde, database’e daha fazla maç, yani daha fazla data eklenmesi ile xg daha isabetli bir şekilde ölçülecektir. sonsuza doğru ilerlerken de xg 100% doğruluk sağlayacaktır.

    ek olarak: acaba bizim takımın bu sezon oynadığı tüm maçların xg - attığımız gol karşılaştrmasını bir yerde bulabilir miyiz ? sonuca bakmak isterim.
  • 107
    ikinci lig sonuncusuna karşı da bir zahmet yüksek çıkması normal olan istatistik. dikkatı dağıtan, takımda sorun yokmuş da şanssızliklar yakamizi birakmiyormuş gibi de yorumlanabilecek kamuflaj. geçiniz. 2000 yılında xg'nin x'i yoktu. hagi alakasiz bir yerden bir yapıştirirdi xg'siz maç 2-0 biterdi. olay sorumluluk, takimdaşlik ve kıymet bilmekte bitiyor. bizde olmayan doneler yani.
  • 175
    fizik ve matematik sevdalısı kardeşlerimizin favori belirteci. youtube videolarında nerd'ler için saatlerce xg anlatılıyor. sonra kerem aktürkoğlu 35 metreden topu 90'a takıyor ve xg anlamını kaybediyor. kerem'in topa vurduğu pozisyonun xg'si 0.01 bile değildir ama işte gerçek hayatta sana 3 puanı getiren şut olur. yani çok da şeyetmemek lazım. futbol sadece rakamlarla oynanan bir oyun olsa gürkan kubilay bu oyunun peygamberi olurdu beyler:)
  • 204
    son iki maçta ürettiğimiz xg'den daha fazla gol buluyoruz. bu da ligin kalanı açısından ümit verici bir başka durum. 8 ocak 2023 fenerbahçe galatasaray maçında 1'in çok az üzerinde bir rakamdan 3 gol bulduk. 4 ocak 2023 galatasaray ankaragücü maçında yine 0.50-0.70 aralığında değerden 2 gol bulduk. keza 29 aralık 2022 sivasspor galatasaray maçında da benzer bir durum vardır. onun sayılarını bilmiyorum.

    en önemli rakibimiz fenerbahçe ile aramızdaki temel farklardan biri bu değerdi.
  • 14
    2021-2022 sezonunun başına hatta geçen yıla da baktığımıza gayet yüksek xg'lere çıkabildiğimiz görünüyor. hem atılan gol sayısına hem de psxg'lere baktığımızda görünen 2 tane şey var. top doğru bölgeye gidiyor ancak 2 tane problem var. ya rakip şutu zora sokuyor (bloklanan şutlara bakmak lazım) ya da vuruş kalitesi düşük. aslında ikisi de geçerli. ilkine dair uzunca yazabilirim ancak çok uzatmak istemiyorum. kısaca bir cümle edeyim. özellikle geçen yılın 2. yarısında önce oyun hızlandırılmaya çalışıldı ancak trabzonspor beşiktaş maçı arasındaki oyunun yavaşlatılmasının ben taleple olduğunu düşünüyorum (bkz: top kaybı). ama o hız çabasıda yeterli değildi. şimdi ben yüzü rakip kaleye dönükken akıllı ve dinamik oyuncularla bir yapı kurmaya çalıştığımız için bunun sorun olmayacağını düşünüyorum. belki ideale ulaşmasa dahi lig standartı için yeterli bir hıza ulaşacaktır takım. 2. problem yapısal bir sorun. o nasıl çözülür bilmiyorum. ben teknik direktörün sahadaki her şeyde direkt çok yüksek etkisi olduğuna inansam da günün sonunda sahada insanlar var. dizayn ettiğiniz şey iyi kötü size fırsat yaratıyorsa bence görev tamamdır. daha iyi nasıl oluru konuşabiliriz zira orada kötü kelimesini de kullandım ancak oyuncuya dair giremeyeceğiniz hadiseler de var. bunu nasıl çözeriz inanın aklıma bir şey gelmiyor.

    üşenmez daha önceki yazılarımı kırk yarıp bakarsanız (ki mantıksız) hoca polyanası bir adam olduğumu görürsünüz. voleybol antrenörü bir babanın oğlu olmamın etkisi bunda olabilir. zira fatih hocaya net bir iki konuda direkt eleştiri getirdim. bu konu onlardan biri olur mu çok emin değilim. bana sorarsanız takım dizilimi ve merkez ikiliyi baskıdan kurtarma üzerine çalışmak bunun üzerine çalışmaktan daha mantıklı geliyor. her şeyi ideal yapamazsınız. artılar ve eksiler (ki eleştirilerimden biri fatih hocanın bu tabloda bir tarafı fazla abarttığı ve hatasını görünce gözünde büyüttüğü kısmı bir anda gözünde çok küçültmesi) tablosunda belki de eksi olarak görmemiz ve kabul etmemiz gereken veri bu.
  • 69
    artık bir çeşit krediye dönüşmüştür. bozdurup bozdurup harcıyoruz.
    işin aslı, rakip topu bize bırakınca, ismimiz de galatasaray olunca burda iyi puanlar yakalamamızdan daha doğalı yok. minimum beklenti bu olmalı zaten. kaldı ki ads maçında yenik duruma düştükten sonra geldi o puanların çoğu.
    belirleyici olansa kadro mühendisliği ve doğru dokunuşlar.
    avrupa'daki defansif eforlu geçişli futbol dışında planımız yok gibi.
    (bkz: 21 aralık 2021 adana demirspor galatasaray maçı)
  • 7
    (bkz: 20 şubat 2021 alanyaspor galatasaray maçı)

    alanyaspor 0-1 galatasaray

    gol beklentisi (xg)
    1.70 alanyaspor
    1.71 galatasaray

    rakip ceza sahasında topla buluşma
    40 alanyaspor
    13 galatasaray

    alanyaspor maçını abarttığımız gibi kötü oynamadığımızı gösteren istatistik. kaldı bizim 1.71'imize ilk yarının sonunda onyekuru ve mohamed ile kaçırdığımız pozisyon ve 2. yarıda mohamed'in elle oynamasından dolayı iptal edilen pozisyonumuz dahil değil. verilmeyen penaltımızı da düşünecek olursak maçı 24 şutla bitiren alanyaspor'dan daha iyi hücum ettiğimizi rahatlıkla söyleyebiliriz.
  • 235
    analiz yaparken kullanilan metrik. kacan net pozisyonlara bakilarak hesaplaniyor. cok anlamli degil ama cok da anlamsiz degil. 21 eylül 2024 fenerbahçe galatasaray maçı ozelinde dusunursek fenerbahce'nin 5 net kacan pozisyonu var. o sebeple gol beklentisi yuksek cikmasi normal.

    sonucta beklenti. yani asset degil. expectation. ele gecen bir sey yok. carsidan aldim 1 tane eve geldim kabak cikti hesabi. karpuz gibi dusunun.

    bu tartismaya istinaden ekran goruntusu aldim, skoru takimlari falan kapattim arkadasa gonderdim. dedim sence bu maci kim kazanmıştır. o da bakti, ev sahibi ters asip düz gondiklemistir dedi. ben de skorla beraber gonderdim.

    ben gondikleyene bakarim. *
  • 144
    torrent öncesi terim’li takımın, aldığı kötü skorlara rağmen aslında kötü olmadığını anlatmak için kullandığımız istatistiklerin başında geliyordu. son 8 maçta ürettiğimiz xg’lerden penaltının ürettiği 0.76’lık değeri düşerseniz ne kadar anlamlı bir istatistik olduğunu anlayabilirsiniz. sadece terim’i savunmak için uydurulan bir istatistik verisi olduğunu düşünen arkadaşlar bunun kişiden bağımsız, kaliteli bir istatistik olduğunun farkına varmışlardır umarım. eskisi kadar çok üretmeyi geçtim artık neredeyse hiç üretmiyoruz. üretmediğimiz gibi xga değerlerimiz de eskiye nazaran ciddi şekilde yüksek işin kötü yanı yediğimiz gollerin çoğu yine saçma sapan, düşük xg üreten şutlardan yenilmiş goller… ona göre denklemi siz kurun artık.

    https://footystats.org/tr/turkey/super-lig/xg
  • 88
    alaya alınmayı sonuna kadar hak eden kavramdır.

    kimse kusura bakmasın, üç senedir oynanan rezalet futbolu xg diye kitlelere yutturmaya çalışırsanız, günü geldiğinde insanlar böyle dalgalarını da geçerler. en doğal haktır. kaliteli futbol, rakibi tedirgin eden futbol uzaydan bile belli oluyor. xg olayının atom parçalar gibi her hafta insanların önüne atılması can sıkıyordu.
  • 57
    0.45 xg ile biz oynasak değil rakip kaleye gol atmak, üstüne kendi kalemize atardık. artık şans mı dersiniz, beceriksizlik mi dersiniz yoksa rakibin savunma performansı mı dersiniz bilmiyorum fakat fenerbahçe hiç bir şey oynamadan, toplam 3 isabetli şut ile 4 puanı cepledi son 2 maçta. en kısır maçlarımızdan biri olan malatya maçında bile 1 gol beklentisi vardı. göztepe'yi izledikçe kendi takımımızı izledim resmen. santrafor bölgesinin de ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gördüm.

    https://twitter.com/.../1465395761009541124
App Store'dan indirin Google Play'den alın