156
ya yine mi derede boğuluyoruz. daha önce buraya yazıp göndermediğim bir mesaj vardı. onu bitireyim diye geldim ve yine nasıl o iki oyuncunun gol atma ihtimali aynı olsun gibi sorulara geri döndüğümüzü gördüm. üzücü artık bu. bakın galiba 1 önceki sayfada upuzun ve derin bir eleştiri yazısı var. istatistik biliminden gelen birisinin bu veriye dair yaptığı verinin alehinde bir analiz. bu istatistiğin berbat bir istatistik olduğunu düşünüyorsanız gidip ona bakın derim.
bakın 2 tane şeyi kıyaslamak için diğer değişkenleri sabitlemeniz gerekiyor. eğer hagi'nin mi berkan'ın mı daha iyi golcü olduğunu anlamak için değişkenlere sabitlemeniz gerekir. yani aynı pozisyonu yaratıp bakmanız gerek. bunu yapmanız imkansız olacağına göre bizler pozisyonları belli özelliklerine göre kategorize edip bu kategorizasyonları sabitliyoruz. yani bu istatistik zaten hagi'nin berkan'dan daha iyi şut çektiğini göstermek için oluşturulmuş bir istatistik. bunu anlamak neden bu kadar zor? bu istatistiğe getirebileceğiniz en kötü istatistik o vuruşu yapan x olursa gol ihtimali artar demek. bu istatistik golcüleri daha iyi değerlendirmek için çıkartıldı. sonra geliştirildi geliştirildi ve farklı alanlarda kullanılmaya başlandı. belli bir seviyenin üzerindeki oyuncuların ortalama kabiliyetine göre o sayılar belirleniyor. sonra da elimizdeki oyuncu bu ortalamanın neresinde ona bakıyoruz. hagi 0,05 xglik şutlardan da gol çıkartıyor çünkü bu ortalamanın sağında berkan 0,15ten olması gerekenden az çıkartıyor çünkü ortalamanın sağında.
bir örnek daha verip bitireceğim. ondan sonra da daha önce yazdığım yazıyı paylaşırım herhalde.
25 gol atmış bir adamla 18 gol atmış adamı sadece gol sayılarından golcülüklerini kıyaslamak yeterli gelmiyor. o 25 golün 10u boş kaleye atılmış gollerse bu bize golcülük becerisini anlatmıyor. başka becerileri anlatabilir ama aradığımız şey golcülük. o yüzden bakıyoruz ve ne görüyoruz. 25 gol atan adam toplamda 27 xg'yi şu kadar şutta bulmuş ve bundan 25 gol çıkartmış. 18 gol atan adamsa 15 xg toplamı şu kadar şut deneyerek bulup o golleri atmış. hatta çok daha az şut çekmiş olsun. o zaman diyoruz ki daha az atan adam aslında golcülük anlamında diğerinden daha iyi olabilir. gol sayısına aldanmamak gerek, diyoruz. bu kadar basit bir istatistikle bu kadar kavga etmenin manası ne hiç anlamıyorum.
edit: şunu da eklemem lazım. galatasaray özelinde sorun neydi? galatasaray geçen sene de bu senede gayet yüksek xg üretip gol atamıyor ve az xg ürettirmesine rağmen gol yiyor. geçen sene ikinci kısım o kadar yoktu ama özellikle bu sene bu durum ayan beyan göze çarpıyordu. özellikle pozisyonlara baktığımızda galatasaray 0,2 üzeri xg ürettiği şutlarda dahi golü bulma konusunda kötüyken 0,1 civarı ve altı şutlardan en çok gol yiyen takımlardan biri. galatasaray'ın oyun içi istatistiklerinin en azından fatih hoca döneminde (torrent hocayla beraber değişen veriler o kadar aklımda değil) trabzonspor'un verilerinden çok farklı olduğunu falan düşünmeyin. gayet yakın ve hatta üstte istatistiklerimiz vardı. ancak trabzonspor düşük xg'li şutlardan bile gayet yüksek gol sayısına ulaştı ve bunun yanında uğurcan yüksek xg'li şutları bile çıkartacak bir performans verdi. yani hem iyi attılar hem de çok iyi tuttular. yoksa özellikle ligin ilk yarısı savunma ve baskı istatistikleri berbattı trabzonspor'un. her durum için bu çıkarım yapılabilir denemez. sadece xg sayısına bakıp bu yorumu herkese uyduramazsınız ama galatasaray özelinde durum bu. bu kadar ceza sahasına topla giren, bu kadar xg üreten, bu kadar kaliteli xg üreten bir takımın gol sayısının bu kadar az olması bitiriciliğinin berbat olduğundan başka bir şeyi göstermez. yahu forvetler arasında xg/gol oranına bakıyorsunuz çıkan sonuçların dibinde halil, batsuahi, berisha var. bu durum ile 3 büyüklerin bu seneki performansı arasında bir ilinti olmadığını mı düşünüyorsunuz hakikatten.
-------------------------------------------------------------------------------
bir süredir xg'nin üzerine daha sofistike konuşulan, eleştirilen, üzerinden daha fazla metrik oluşturulmaya çalışılan istatistiki bir metrik olduğunu görüyorum. bu çok hoşuma gidiyor çünkü xg en temelinde çok basit tanımlanan bir veri. sonrasında da bir sürü farklı şekilde genişletip geliştirmeye çalışıyorlar. bu sebepten biz ölümlüler seviyesinde de kendine bir yer bulduğuna inanıyorum.
ancak fark ettiğim bir hata var. bu analizcilerin bir hatası değil, daha temel seviyede oyunu ve bu tarz metrikleri amatör seviyede algılamaya çalışan insanların yaptığı bir hata. xg toplamını tek bir anın sonucu gibi görüyor bazı insanlar. oysa bu bir sürü anın toplamı. ancak gol dediğimiz şey o bir anla alakalı. haliyle toplam xg ne kadar önemliyse şut başına xg ve/veya yüksek xg'li şut sayısı da önemli.
yanlış hatırlamıyorsam opta yaptığı analizler sonucunda 0.10, 0.11 xg'li şutlara standart şutlar derken 0.2 ve üstü şutlara daha verimli şut olarak kabul ediyor. şimdi 2 takim alalım. 1 tanesi 4 tane şut çekmiş olun. bunların xg'leri de 0.25, 0.2, 0.1 ve 0.05 olsun. burada dikkat edersek şut başına 0,15 xg üretilmiş. bir başka takım da toplam 1,8 xg'yi 12 şutla üretsin. şut başına yine 0,15 xg üretildi dikkat edersiniz. şimdi buraya 12 tane xg sayısı uydurmaya üşeniyorum o sebepten 2. takımın ürettiği en yükse xg'li şut da 1,17 olsun. peki bu iki takımın kendi aralarındaki maça baktığımızda ne görüyoruz?
2. takım çok daha fazla şut çekmiş ve çok daha fazla xg üretmiş. o zaman daha çok gol atmış olmalı değil mi? hayır değil. bu iki takımın güç, kurgu, kalite, oyun tarzlarındaki farklılıklardan dolayı oyunun oynandığı alan, şut sayıları vs farklı olabilir. aslında eğer ilk takım rakibine bol şut verme pahasına kaliteli şut vermemeyi hedefliyor bunun yanında da bulabileceği koridorları kontra ataklarla değerlendirip az ama iyi pozisyona girmeyi hedefliyorsa ilk takım amacına neredeyse ulaşmıştır. evet belli ki 2. takım 0,1'den fazla xg üreten şutlar bulmuş ve bunlar plana tam oturmuyor. böyle bir fikirde şut başına xg'yi daha da düşük tutmak istersiniz. ancak verdiği hiç bir şut da 0.2 xg'yi üretmemiş. bu açıdan da plan fena tutmamış denebilir. aynı zamanda bu takım 2 tane çok iyi pozisyon bulmuş. yani ilk takımın hocası gayet planının o maç için doğru olduğunu ama performansın artırılması gerektiğini düşünebilir. bu sırada 2. takım da rakibinden 3 kat fazla xg ürettiğini düşünüp bunun illüzyonuna kanıp performans veya plan sorgusu yapmayabilir.
bakın 2 tane şeyi kıyaslamak için diğer değişkenleri sabitlemeniz gerekiyor. eğer hagi'nin mi berkan'ın mı daha iyi golcü olduğunu anlamak için değişkenlere sabitlemeniz gerekir. yani aynı pozisyonu yaratıp bakmanız gerek. bunu yapmanız imkansız olacağına göre bizler pozisyonları belli özelliklerine göre kategorize edip bu kategorizasyonları sabitliyoruz. yani bu istatistik zaten hagi'nin berkan'dan daha iyi şut çektiğini göstermek için oluşturulmuş bir istatistik. bunu anlamak neden bu kadar zor? bu istatistiğe getirebileceğiniz en kötü istatistik o vuruşu yapan x olursa gol ihtimali artar demek. bu istatistik golcüleri daha iyi değerlendirmek için çıkartıldı. sonra geliştirildi geliştirildi ve farklı alanlarda kullanılmaya başlandı. belli bir seviyenin üzerindeki oyuncuların ortalama kabiliyetine göre o sayılar belirleniyor. sonra da elimizdeki oyuncu bu ortalamanın neresinde ona bakıyoruz. hagi 0,05 xglik şutlardan da gol çıkartıyor çünkü bu ortalamanın sağında berkan 0,15ten olması gerekenden az çıkartıyor çünkü ortalamanın sağında.
bir örnek daha verip bitireceğim. ondan sonra da daha önce yazdığım yazıyı paylaşırım herhalde.
25 gol atmış bir adamla 18 gol atmış adamı sadece gol sayılarından golcülüklerini kıyaslamak yeterli gelmiyor. o 25 golün 10u boş kaleye atılmış gollerse bu bize golcülük becerisini anlatmıyor. başka becerileri anlatabilir ama aradığımız şey golcülük. o yüzden bakıyoruz ve ne görüyoruz. 25 gol atan adam toplamda 27 xg'yi şu kadar şutta bulmuş ve bundan 25 gol çıkartmış. 18 gol atan adamsa 15 xg toplamı şu kadar şut deneyerek bulup o golleri atmış. hatta çok daha az şut çekmiş olsun. o zaman diyoruz ki daha az atan adam aslında golcülük anlamında diğerinden daha iyi olabilir. gol sayısına aldanmamak gerek, diyoruz. bu kadar basit bir istatistikle bu kadar kavga etmenin manası ne hiç anlamıyorum.
edit: şunu da eklemem lazım. galatasaray özelinde sorun neydi? galatasaray geçen sene de bu senede gayet yüksek xg üretip gol atamıyor ve az xg ürettirmesine rağmen gol yiyor. geçen sene ikinci kısım o kadar yoktu ama özellikle bu sene bu durum ayan beyan göze çarpıyordu. özellikle pozisyonlara baktığımızda galatasaray 0,2 üzeri xg ürettiği şutlarda dahi golü bulma konusunda kötüyken 0,1 civarı ve altı şutlardan en çok gol yiyen takımlardan biri. galatasaray'ın oyun içi istatistiklerinin en azından fatih hoca döneminde (torrent hocayla beraber değişen veriler o kadar aklımda değil) trabzonspor'un verilerinden çok farklı olduğunu falan düşünmeyin. gayet yakın ve hatta üstte istatistiklerimiz vardı. ancak trabzonspor düşük xg'li şutlardan bile gayet yüksek gol sayısına ulaştı ve bunun yanında uğurcan yüksek xg'li şutları bile çıkartacak bir performans verdi. yani hem iyi attılar hem de çok iyi tuttular. yoksa özellikle ligin ilk yarısı savunma ve baskı istatistikleri berbattı trabzonspor'un. her durum için bu çıkarım yapılabilir denemez. sadece xg sayısına bakıp bu yorumu herkese uyduramazsınız ama galatasaray özelinde durum bu. bu kadar ceza sahasına topla giren, bu kadar xg üreten, bu kadar kaliteli xg üreten bir takımın gol sayısının bu kadar az olması bitiriciliğinin berbat olduğundan başka bir şeyi göstermez. yahu forvetler arasında xg/gol oranına bakıyorsunuz çıkan sonuçların dibinde halil, batsuahi, berisha var. bu durum ile 3 büyüklerin bu seneki performansı arasında bir ilinti olmadığını mı düşünüyorsunuz hakikatten.
-------------------------------------------------------------------------------
bir süredir xg'nin üzerine daha sofistike konuşulan, eleştirilen, üzerinden daha fazla metrik oluşturulmaya çalışılan istatistiki bir metrik olduğunu görüyorum. bu çok hoşuma gidiyor çünkü xg en temelinde çok basit tanımlanan bir veri. sonrasında da bir sürü farklı şekilde genişletip geliştirmeye çalışıyorlar. bu sebepten biz ölümlüler seviyesinde de kendine bir yer bulduğuna inanıyorum.
ancak fark ettiğim bir hata var. bu analizcilerin bir hatası değil, daha temel seviyede oyunu ve bu tarz metrikleri amatör seviyede algılamaya çalışan insanların yaptığı bir hata. xg toplamını tek bir anın sonucu gibi görüyor bazı insanlar. oysa bu bir sürü anın toplamı. ancak gol dediğimiz şey o bir anla alakalı. haliyle toplam xg ne kadar önemliyse şut başına xg ve/veya yüksek xg'li şut sayısı da önemli.
yanlış hatırlamıyorsam opta yaptığı analizler sonucunda 0.10, 0.11 xg'li şutlara standart şutlar derken 0.2 ve üstü şutlara daha verimli şut olarak kabul ediyor. şimdi 2 takim alalım. 1 tanesi 4 tane şut çekmiş olun. bunların xg'leri de 0.25, 0.2, 0.1 ve 0.05 olsun. burada dikkat edersek şut başına 0,15 xg üretilmiş. bir başka takım da toplam 1,8 xg'yi 12 şutla üretsin. şut başına yine 0,15 xg üretildi dikkat edersiniz. şimdi buraya 12 tane xg sayısı uydurmaya üşeniyorum o sebepten 2. takımın ürettiği en yükse xg'li şut da 1,17 olsun. peki bu iki takımın kendi aralarındaki maça baktığımızda ne görüyoruz?
2. takım çok daha fazla şut çekmiş ve çok daha fazla xg üretmiş. o zaman daha çok gol atmış olmalı değil mi? hayır değil. bu iki takımın güç, kurgu, kalite, oyun tarzlarındaki farklılıklardan dolayı oyunun oynandığı alan, şut sayıları vs farklı olabilir. aslında eğer ilk takım rakibine bol şut verme pahasına kaliteli şut vermemeyi hedefliyor bunun yanında da bulabileceği koridorları kontra ataklarla değerlendirip az ama iyi pozisyona girmeyi hedefliyorsa ilk takım amacına neredeyse ulaşmıştır. evet belli ki 2. takım 0,1'den fazla xg üreten şutlar bulmuş ve bunlar plana tam oturmuyor. böyle bir fikirde şut başına xg'yi daha da düşük tutmak istersiniz. ancak verdiği hiç bir şut da 0.2 xg'yi üretmemiş. bu açıdan da plan fena tutmamış denebilir. aynı zamanda bu takım 2 tane çok iyi pozisyon bulmuş. yani ilk takımın hocası gayet planının o maç için doğru olduğunu ama performansın artırılması gerektiğini düşünebilir. bu sırada 2. takım da rakibinden 3 kat fazla xg ürettiğini düşünüp bunun illüzyonuna kanıp performans veya plan sorgusu yapmayabilir.
